केरळच्या महापूरग्रस्त भागात "मैत्री" चे दोन अनुभवी "मित्र" थोड्याच वेळात पोचतील.. शिरीष ज्यानी त्सुनामी, कोकण पूर अशा ८ राष्ट्रीय संकटात "मैत्री"च्या कामाचं नेतृत्व केलं आणि विनिता जिचा अशा कामाचा आंतरराष्ट्रीय संस्थांबरोबरचा अनुभव आहे असे दोघेजण आत्ता थोड्याच वेळात दाखल होतील.. घाई घाई करून काही तरी केल्यासारखं करून फोटो काढून घ्यायचे असं "मैत्री" कधीच करत नाही.. ते सविस्तर आढावा घेऊन कामाची दिशा (कुठे, काय, कसं, किती, केंव्हा करायचं?) ठरवतील. त्यांनी पाठवलेला पहिला "परिस्थिती अहवाल) ... *"आम्ही आज पहाटे केरळकडे निघालो. पूर व भूसखलनाने (landslides) झालेला विध्वंसाचे परिणाम व मैत्रीला काय काम करता येईल याची चाचपणी करण्याचा आमचा प्रयत्न आहे. तिथे मदतकार्यात असलेल्या काही स्वयंसेवकांकडून कळलेल्या माहितीनुसार काही भागामध्ये पुराने घरे उद्धवस्त केल्यामुळे छावण्यांतून घरी गेलेले लोक परत छावण्यात परत येत आहेत. वायनाड जिल्ह्यात पूर परिस्थिती नसली तरी भूसखलनामुळे आदिवासींची घरे व जमिनी गेल्या आहेत. स्थानिक स्वयंसेवकांना सोबत घेऊन आम्ही वायनाड, थिस्सूर, पालक्कड, कोची या परिसरात जाण्याचा आमचा विचार आहे."* ...

२७ ऑगस्ट २०१८ “मैत्री” - केरळ पूरग्रस्त सहाय्य कार्यक्रम - वृत्तांत दुसरा

"मैत्री" ची अनुभवी टीम केरळात पोचून तिथल्या स्थानिक संस्थांबरोबर संपर्क करून नुकसानीचा नेमका अंदाज (लोकांची अडचण काय, गरज काय, कुठे) घेण्याचं काम करते आहे.. ते आत्ता पलक्कड जिल्ह्यात असून थ्रिसूर मधील चेल्लाकुडीला निघाले आहेत.

प्रत्येक नैसर्गिक संकटाचं स्वत:चं वेगळेपण असतं. ते देखील ते संकट कुठे आलं आहे आणि कधी झालं आहे ह्यावरही गोष्टी बदलतात. उदाहरणार्थ : भूकंप असेल तर हाडांचे शल्यविशारद लागतात, चक्रीवादळात घरांचं नुकसान होतं, अचानक पूर (flash flood) असेल तर जिवीतहानी होते, महापूरात लोकांना तात्पुरत्या निवासात हलवावं लागतं, तिथे "स्वच्छता, शौचालयं" अशा गरजा असतात..

२८ ऑगस्ट २०१८ “मैत्री” - केरळ पूरग्रस्त सहाय्य कार्यक्रम - वृत्तांत तिसरा
नेनमारा पंचायत मधील चेरूमकाडू गावात “मैत्री” ची टीम पोचली.. ह्यागावातील उन्नीकृष्णन, गंगाधर आणि मणिकंदन ह्या तिघांच्या घरावर १६ ऑगस्टच्या पहाटे त्यांच्या घरामागे असलेला अख्खा डोंगरच कोसळला. त्या डोंगरावर जरा रबराची झाडं असल्यानं मातीचा डोंगर त्यामानानं कमी जोरानं आला. परंतु त्यांची घरं लाल मातीच्या चिखलात पूर्णपणे दबली. एकूण दहा जण मृत्यूमुखी पडले, फक्त तिघे वाचले. एक गंगाधर, जो जवळच्या हॉस्पिटलात उपचार घेतो आहे. त्याची बायको आणि मुलगी घराबाहेर जोरात धावले आणि वाचले.

२८ ऑगस्ट २०१८ “मैत्री” - केरळ पूरग्रस्त सहाय्य कार्यक्रम - वृत्तांत चौथा
चला, घराकडे परत चला.

“मैत्री” टीम थ्रिसूर जिल्ह्यातील माला मंडलातील कुळ्ळुर गावात पोचली. तिथले स्थानिक मनोज (गाईड) आणि कार्यकर्ता गौतम ह्यांच्याबरोबर त्यांनी भेटीगाठी सुरू केल्या. कुळ्ळूर हे गाव चेल्लाकुडी नदीवर वसलं आहे. पूर आला तेंव्हा ह्याच नदीचं पात्र फुगून ते सुमारे ५ किलोमीटर्स पसरलं. २५,००० लोकवस्ती असलेल्या ह्या गावात ५,००० लोक भयानकपणे बाधीत झाले आहेत. त्यांची सुटका करून त्यांना ३ तात्पुरत्या निवासात (रिलीफ कॅम्प) हलवलं गेल होतं. साधारण तीन ते चार पुरुष पाणी चढलं होतं.

“आम्ही तिथे पोचलो तेंव्हा दुपारची वेळ होती. लोक कॅम्प मधून आपल्या घरापाशी येऊन काय काय शिल्लक उरलंय ते पहात होते.” विनिता, मैत्री स्वयंसेवक पुढे म्हणाली “त्या कॅम्पमध्ये त्यांना खायला मिळतं आहे. त्यांना घर साफ करायला साहित्य मिळतं आहे आणि सरकार त्यांना काही जीवनावश्यक गोष्टी देऊन त्यांनी त्यांच्या त्यांच्या घरात परत जावं अशा प्रयत्नात आहे.”

पिण्याच्या पाण्याचा मोठा प्रश्न आहे कारण विहिरी गाळानं भरल्या आहेत. त्या साफ करून घेण्याचं “मैत्री”नी ठरवलं आहे. तसंच वस्ती पातळीवर सामुहिकपणे जेवण्याची सोय (कम्युनिटी किचन) सुरू करावं असा विचार आहे म्हणजे लोकांचं जास्तीत जास्त लक्ष आपापली घरं साफ करणं आणि पुन्हा जीवन पूर्वपदाला आणण्यावर राहील. फार मोठ्या प्रमाणावर गुरं मरून पडली आहेत. त्यांना उचलणे आणि साफ करणे ही कामं करण्यासाठी “मैत्री” स्थानिक लोकांना मदत करते आहे..

विहिरी साफ करण्यासाठी सध्या “मैत्री” ला एक पाणी उपसण्याचा पंप घ्यायचा आहे. ( रूपये १८,०००) तसंच तिथलं कम्युनिटी किचन चालवायला (इथे धान्य मिळतं आहे, उपलब्ध आहे) काही खर्च येणार आहे. सध्या तरी कामाचा हाच फोकस आहे. बाकी काही असेल तर कळवत राहूच..